Jak kształtowało się ogrodnictwo na przestrzeni wieków? Wsiądźmy do wehikułu czasu i prześledźmy najważniejsze dla ogrodnictwa wydarzenia historyczne.

Technologia i ogrodnictwo ozdobne, które mogą się wydawać dziedzinami z dwóch różnych światów, są ze sobą ściśle powiązane – ogrodnictwo jest i było katalizatorem wynalazków, bez których dziś często nie wyobrażamy sobie życia.

Przyspieszający rozwój

W ostatnich dekadach rozwój technologiczny w branży ogrodniczej znacznie przyspieszył. Od czujników i dronów poprzez komputery i roboty – pojawiły się niezliczone rozwiązania, które poprawiają wydajność i jakość w branży. Pozwalają nam monitorować, mierzyć i optymalizować czynniki związane z warunkami klimatycznymi uprawy, a także umożliwiają automatyzację pracy i redukcję kosztów. Ogromnie wzrosła jakość roślin, zmieniając nasze wyobrażenie o tym, co jest osiągalne. Branża, która ulega zmianom od zawsze, dziś musi uporać się z kwestią zrównoważonego rozwoju i niedoborów siły roboczej. Osiągnięcia technologiczne dowodzą jednak, że sektor ogrodniczy potrafi iść z duchem czasu i kierować się nowymi wartościami. To żyzna gleba dla wizjonerów, którzy wybiegając myślą w przyszłość, rozwiązują problemy teraźniejszości.

Decyzje na podstawie danych

Jedną z ostatnich nowości na rynku ogrodnictwa ozdobnego jest wykorzystanie technologii danych, która pozwala optymalizować procesy związane z uprawą i skuteczniej reagować na zmieniający się popyt. Przykładowo – od pewnego czasu wykorzystuje się drony do monitorowania stanu kwiatów i roślin. Przy pomocy kamer pomagają ocenić wzrost i zdrowie roślin, a obrazowanie UV pozwala wykryć nawet najdrobniejsze nieprawidłowości. Raport PwC pokazuje, że dzięki wykorzystaniu dronów można zmniejszyć koszty doglądania roślin o 50% do 80%. Czujniki zbierające dane na temat takich parametrów jak temperatura, wilgotność powietrza i nawilżenie gleby dostarczają producentom roślin w czasie rzeczywistym dokładnych informacji na temat warunków upraw. Odpowiednie algorytmy analizują te dane i zapewniają producentowi kluczową wiedzę na temat najlepszego czasu podlewania lub nawożenia. Gromadzenie i analizowanie takich danych może przyczynić się do poprawy jakości roślin i zwiększenia plonów przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia wody i energii. Ponadto technologia danych pomaga producentom lepiej zrozumieć potrzeby rynku. Analiza historycznych danych sprzedaży, tendencji sprzedażowych i czynników zewnętrznych umożliwia stworzenie wiarygodnych prognoz.

Nawadnianie w starożytnym Egipcie

Już w starożytnym Egipcie, około 3100 r. p.n.e. budowano zbiorniki i kanały wodne, aby skierować wodę z Nilu do nawadniania pól uprawnych. Wcześniej do upraw nadawało się tylko 4% ziemi, jednak dzięki wodzie coraz więcej ludzi mogło uprawiać własne pola, przyczyniając się do powstawania imperiów, rozwoju handlu i dobrobytu. Umiejętność kontroli wody i nadawania jej biegu dała początek wielu systemom nawadniania, takim jak podlewanie kropelkowe, tryskaczowe czy podziemne. Efektywne wykorzystanie wody jest ważne także dziś – jeśli nawet nie ważniejsze – w związku z przedłużającymi się okresami suszy w coraz to nowych regionach świata i stale wzrastającymi cenami wody.

Nowe właściwości niekończących się odmian

Inżynieria genetyczna od dziesięcioleci stanowi przedmiot badań naukowców pracujących nad rozwojem najbardziej wartościowych cech, takich jak odporność na choroby, korzystne wymagania uprawowe czy piękna barwa kwiatów. Powstało wiele nowych odmian kwiatów i innych roślin, które dłużej rosną i kwitną; inżynieria genetyczna doprowadziła także do stworzenia wielu nowych odmian roślin ozdobnych. Jej znaczenie wykracza daleko poza korzyści, jakie uzyskuje dzięki niej hodowca. W ciągu pięciu ostatnich lat eksperci ds. inżynierii genetycznej pracowali nad wyhodowaniem roślin, które będą pobierać więcej dwutlenku węgla korzeniami i tym samym będą oczyszczać powietrze. Dzięki innowacyjnym rozwiązaniom, jakie zawdzięczamy inżynierii genetycznej, powstaje coraz więcej zdrowych, pięknych, a nawet pomocnych kwiatów i roślin dostępnych dla ludzi na całym świecie.

Roboty na ratunek

W latach 70. ubiegłego wieku wraz z wprowadzeniem komputerów dokonał się istotny postęp w optymalizacji warunków panujących w szklarniach. Komputery zaprzęgnięto do pracy, by ściśle monitorowały temperaturę, wilgotność, naświetlenie oraz inne parametry i odpowiednio nimi sterowały. To rewolucyjne rozwiązanie przejęło sporą część obowiązków hodowcy i utorowało drogę kolejnym technologicznym nowinkom. Na przykład takim jak robotyzacja przycinania roślin czy zbierania plonów. Nie tylko odciąża ona producentów roślin, ale też pomaga złagodzić problem braku siły roboczej. Wymaga dużych nakładów pieniężnych, ale tak w krótkiej, jak i dłuższej perspektywie przynosi ogrom korzyści.

Z miłości do ogórków

Szklarnie stosowano do uprawy warzyw od początków ery chrześcijańskiej. Rzymski cesarz Tyberiusz był jednym z pierwszych wykorzystujących tę metodę uprawy. Powodowany zamiłowaniem do ogórków, które zajadał przez okrągły rok, kazał zbudować szklarnię na kołach wykonaną z przeziernych płytek selenitu osadzonych w drewnianych ramach. Kolejne kamienie milowe w rozwoju ogrodnictwa dzieliło wiele lat. W XVII wieku szklarnie stały się symbolem statusu ery wiktoriańskiej. Monarchowie, szlachta i zamożni kupcy rozrastającego się imperium brytyjskiego na przekór posępnej brytyjskiej pogodzie chcieli uprawiać egzotyczne rośliny pozyskane z odległych lądów. „Wiktoriańskie szklarnie” były ogrzewane węglem palonym wewnątrz konstrukcji. Dopiero w XX wieku do szklarń zawitały systemy ogrzewania oraz automatyczne systemy wentylacji i nawadniania, które w znacznej mierze zredukowały nakład manualnej pracy ogrodników.